Description

Decennialang is in de media, in publicaties en

op websites – zonder enige nuancering –

gesproken over gewelddadige,

ongedisciplineerde, gehersenspoelde en

ongeorganiseerde Indonesische jongeren die na de

Japanse capitulatie – onder de naam pemoeda –

moordend en plunderend door Java trokken. Daarbij

zouden tienduizenden doden zijn gevallen. Uit de

reconstructie van de interneringen in en de evacuaties

uit de zogenoemde republikeinse kampen blijkt dat

lang niet alle pemoeda gewelddadig waren. ‘De andere

kant van de bersiap’ is dat pemoeda in meerderheid

reageerden op de oproep van Soekarno om alle

bedreigde Nederlandse (en Ambonese en Menadonese)

mannen en oudere jongens tussen 11 en 19 oktober

1945 in republikeinse kampen te interneren om

bloedvergieten te voorkomen. Vrouwen en kinderen

volgden vanaf eind oktober tot medio december.

Bij de interneringen, de bewaking van de kampen en

de evacuaties uit die kampen naar Brits/Nederlandse

bruggenhoofden waren behalve lokale pemoeda,

ook pemoeda van nationale organisaties als de

republikeinse politie en het Indonesische leger

betrokken naast lokale besturen en het Indonesische

Rode Kruis.

Het besluit tot interneren was een politiek/

humanitaire beslissing, waardoor ongeveer 56.000

Nederlandse burgers door afzondering in de kampen,

buiten bereik bleven van moordlustige lieden.

Daardoor hield – wat de Nederlanders betreft –

het moorden op.